In tijd van spanning is het belangrijk om te blijven praten

Publicatiedatum: 9-08-2023

Dit interview is onderdeel van een project van het Groenpact Jongerenplatform. De jongeren van het platform zijn met hun inspirator in gesprek gegaan over inspireren, motiveren en verbinding maken. Lees de andere interviews op onze website.

Over het bouwen van bruggen

Peter: “Als ik denk aan de bruggen die ik sla in mijn werk, dan is dat vooral tussen het Europees beleid en mijn achterban, jonge boeren dus. Onlangs nog, hebben we met NAJK een actieplan geschreven voor de Green Deal om aan te geven wat wij nodig hebben om stappen te kunnen zetten. Een groot deel van de boeren in Nederland denkt vrij negatief over de Green Deal, wat ik ook begrijp. Maar als je het gesprek erover niet aangaat, dan krijg je alsnog slecht beleid. Bovendien: mijn leden zijn de bedrijfsopvolgers. Zíj krijgen ermee te maken, niet de generatie van hun ouders. Dus we zijn er het gesprek over aangegaan – één op één kwam een Europarlementariër bij een jonge boer thuis ons Actieplan Green Deal te bespreken.”

“We keken vooral naar de géést van dat stuk. Een duurzaam landbouwsysteem: letterlijk een systeem dat je oneindig kunt laten voortbestaan, hoe kunnen we dát realiseren? Dan kun je de uitvoering voor Nederland lokaal concreet maken. De doelstellingen van de Green Deal zijn natuurlijk heel rigoureus, en zonder effectenbeoordeling erg spannend. Wij probeerden dan ook vooral te focussen om maatregelen waar onze achterban achter kan staan om deze doelstellingen dichterbij te brengen. Nieuwe veredelingstechnieken bijvoorbeeld, en kunstmestvervangers. Dit plan hebben we aanboden aan Europarlementariërs. Zo konden we het gesprek over de toekomst weer verder voeren en uit onze loopgraven stappen.”

Sjoukje: “Als ik jou hierover hoor vertellen, dan raak ik wat teleurgesteld in mijn eigen generatie. Want het lukt jongeren te doen wat mijn generatie al een aantal jaren niet meer lukt – samen een actieplan maken, over de eigen schaduw heen.”

“Hoe ik zelf bruggen sla… misschien is dit een mooi voorbeeld. Ik kreeg een paar weken geleden een e-mail van een aantal boze boeren. Ik had een uitspraak in de krant gedaan, en hun vraag was iets van: ‘waarom wil jij van de varkensboeren af?’ Maar dat is helemaal niet wat ik wil... Dus ik heb ze uitgenodigd om hun grieven te bespreken, en wat blijkt: je bent in een gesprek van een kwartier al heel veel verder - als je niet van tevoren al hebt besloten hoe de ander erover denkt, als je openstaat voor het gesprek.”

Ontwerp: Amy den Dekker

Over relativerende gesprekken

Peter: Deelnemen aan dit soort platforms zorgt ervoor dat ik uit mijn bubbel kom. Met vakgenoten gaat het soms alleen nog maar over grootvee-eenheden en bedrijfsvoering; met de leden van het jongerenplatform bespreek ik onderwerpen, vanuit hele andere perspectieven.”

“Ik zit ook bij de CEJA, een Europese raad van jonge boeren. Uit heel Europa zitten er boeren in. Dat geeft weer een heel ander perspectief. Daar vind je Italiaanse of Spaanse boeren die akkers hebben die de ene week overstromen en daarna honderd dagen geen druppel regen krijgen. Dat werkt wel relativerend.”

Over de ‘grote verandering’

Sjoukje: “Het beeld leeft nu in de maatschappij dat de afgelopen dertig jaar heel weinig is veranderd, en dat het nu ineens allemaal anders moet. Ik zie dat helemaal niet zo: de landbouw verandert al decennia continu.”

"Met onze efficiënte productie houd je honderden hectaren vrij voor biodiversiteit."

“We lopen hier nu heus tegen dingen aan, vooral in wat we doen: we gooien te veel weg, we eten te veel vlees, zeker. Maar als je stelt dat we nu in een grote omslag zitten van ‘efficiëntie’ van de afgelopen dertig jaar naar ‘duurzaamheid’ voor de komende dertig jaar, dan zie je het niet goed: je moet duurzaamheid juist onderdeel maken van dat efficiëntie-denken. Met de productie die Nederlandse boeren halen uit één hectare grond: daarmee hou je wel honderden hectaren vrij voor biodiversiteit bijvoorbeeld. Ook elders in Europa dus.”