Leren met een open blik: “Studenten HAS green academy beseffen echt wel dat het anders moet”

Dit artikel is afkomstig uit de publicatie ‘Veranderkracht, leren van natuurinclusieve pioniers’ van het Collectief Natuurinclusief

Dit artikel is afkomstig uit de publicatie ‘Veranderkracht, leren van natuurinclusieve pioniers’ van het Collectief Natuurinclusief.
De verhalen in dit magazine laten zien wat er mogelijk is als mensen hun schouders zetten onder verandering. Gedreven professionals uit allerlei sectoren delen hoe zij samenwerken met de natuur als een bondgenoot.

Jetske de Boer (Aeres) en Simone Sauren (Yuverta) reflecteren aan het eind van het magazine op de artikelen. Samengevat: veranderkracht zit niet alleen in de pionier maar ook in het systeem eromheen. Juist daarom zijn deze verhalen zo leerzaam voor onderwijsontwikkelaars, beleidsmakers, studenten en ondernemers.

Lees hier de hele publicatie

 Tekst en foto’s: Mirjam Kuggeleijn
Foto studenten: HAS green academy

Studenten aan de HAS green academy zitten niet alleen in de klas, maar werken al vanaf het eerste leerjaar aan praktijkopdrachten voor bedrijven. Dit zorgt voor een sterke verbinding met de regio. Noord-Limburg is het tweede tuinbouwgebied van Nederland en er is ontzettend veel bedrijvigheid. Gerard: “Er zijn hier veel megagrote foodbedrijven die veel exporteren naar Duitsland. Dat weten heel veel mensen niet.”

Natuur belangrijk in de opdrachten

De opdrachten die studenten krijgen, variëren van bedrijfskundige en technische vraagstukken tot creatieve projecten. Vaak geven ze hier zelf een natuurinclusieve insteek aan. “Onze studenten vinden natuur belangrijk, net als duurzaamheid in de brede zin,” zegt Marjolein. “Het besef dat het anders moet, zie je groeien.”

Studenten denken out-of-the-box, wat vaak mooie resultaten oplevert. Zo ontwikkelden studenten bijvoorbeeld een non-alcoholische, prosecco-achtige drank met kruiden uit een voedselbos voor Leuker 1818. “Dit project toont hoe studenten buiten de gebaande paden denken. Ze kijken verder dan alleen het gewas en maakten er een product bij, mét een mooi verhaal,” vertelt Gerard trots. De drank wordt inmiddels verkocht aan sterrenrestaurants.

Open houding

Bij de HAS wordt gewerkt met een onderwijsmodel dat bestaat uit drie competenties: kennis, vaardigheden en gedrag. “Alle drie zijn even belangrijk,” vertelt Marjolein. Vooral houding en gedrag spelen een grote rol bij natuurinclusieve projecten. Marjolein: “Hiervoor is het belangrijk dat je je kunt inleven in de wereld van anderen en openstaat voor nieuwe ideeën. Maar je moet ook stevig in je schoenen staan en het gesprek durven aangaan. Het vraagt om een open, nieuwsgierige houding. Het durven verkennen van onbekende werelden, maar ook de moed hebben om kritisch te zijn. Het betekent ook dat je fouten durft te maken en risico's durft te nemen. Je eigen overtuigingen los kunnen laten en echt luisteren naar anderen, zelfs als je het niet met de ander eens bent. Studenten leren al vroeg om over hun eigen grenzen heen te kijken. We zien ze tijdens hun studieloopbaan hierin groeien.”

"Onze studenten hebben weinig ballast van oude gedachten en denken vrij. Dat brengt vaak verrassende ideeën naar boven"

Trotse studenten van HAS green academy presenteren hun producten 

Creativiteit

De studentenprojecten leveren vaak verrassende oplossingen en resultaten op. Zo bedachten ze een concept voor een culinair evenement in het bos, waarbij gasten genieten van een 3- of 4-gangenmenu, volledig bereid met ingrediënten uit een voedselbos.

Een ander innovatief idee kwam van een student die experimenteerde met de Azolla-varen. Dit snelgroeiende plantje neemt grote hoeveelheden CO₂ op en kan daardoor een rol spelen in het verbeteren van de stedelijke luchtkwaliteit. De student bedacht een systeem waarbij Azolla-varen gebruikt wordt in verticale tuinen en groene gevels, om steden niet alleen groener, maar ook schoner te maken. Nu nog een experiment, maar het zou écht kunnen werken.

Natuurinclusiviteit komt niet alleen maar terug in projecten op bedrijfsniveau. HAS studenten en lectoraatsonderzoekers werken ook mee in programma's waarbij natuurinclusiviteit centraal staat binnen handelsketens of via gebiedsgericht werken. Een mooi voorbeeld is een project voor Dutch cuisine. Onder de vlag “Biodiversiteit op je bord” probeert Dutch Cuisine meerwaarde te creëren voor biodiverse producten in de horecasector.

Tegenstellingen

In de meeste projecten werken verschillende disciplines samen, bijvoorbeeld bedrijfskundestudenten met foodinnovators. “Dat levert een bijzondere dynamiek op,” vertelt Marjolein. “Bedrijfskundigen denken vanuit cijfers en efficiëntie, terwijl foodinnovators juist vanuit creativiteit en smaak werken. Dat botst af en toe, maar zorgt vooral voor veel mooie nieuwe ideeën.”

"Kritisch blijven én empathie tonen"

Bij de HAS komen wel meer werelden samen. Gerard: “We proberen studenten te stimuleren om kritisch te blijven, maar ook om empathie te tonen. Er lopen hier studenten die zich thuis voelen bij Farmers Defence Force én studenten die ideeën van Extinction Rebellion aanhangen. Het is prachtig als die twee werelden elkaar gaan begrijpen.”