De Fruit Tech Campus maakt toekomst van de sector zichtbaar

Tekst: Ton van den Born
Foto’s: Ton van den Born (portret) & Fruittechcampus

In de fruitteelt van de toekomst kun je een boom scannen en weet je bijvoorbeeld van welke pomp het water komt. Elke boom heeft dan een internationaal geaccepteerd nummer, gekoppeld aan data over het fruit, de kwaliteit ervan en de productie. Al die informatie kan gedeeld worden in de hele vers-keten. Dat vertelt innovatiemakelaar op agrofood en ict Bart van de Beek. Hij is ook betrokken bij het Groenpact-programma Digitalisering & Technologie, dat niet alleen gaat over fruitteelt, maar over alle agri- en foodsectoren.  

De Fruit Tech Campus laat zien hoe digitalisering en technologie werkt, vertellen directeur van de Fruit Tech Campus Harrij Schmeitz en Van de Beek Bijvoorbeeld: hoe kun je precisiespuiten op bladniveau of drones inzetten bij geautomatiseerd bloesemdunnen? Hoe kun je beter gebruik maken van energie, water en meststoffen? En hoe kun je zorgen dat je appels krijgt van vergelijkbare grootte, kwaliteit en opslagduur?

Het betekent dat de fruitteler van de toekomst niet alleen verstand heeft van appels, peren, aardbeien of kiwi’s misschien, maar ook van wat die teler inzet aan technologische middelen en data. Waarmee bijvoorbeeld de watergift efficiënter is, het fruit traceerbaar en de opslagduur langer.

Podcast Fruit & Tech

Ons land loopt voorop met onder meer teeltinnovaties, sorteer en bewaartechniek, logistiek & marketing. Hoe zorgen we dat we die koppositie houden en bij blijven?
In deze podcast staan leven lang ontwikkelen in de wereld van (hard) fruit centraal. Hoe leer je dat en hoe blijf je bij? Daarvoor zorgt de minor Fruit & Tech, een samenwerking tussen Aeres Hogeschool en de Fruittechcampus.

Luister op Spotify

Versnellingsprogramma

“Wat er in digitalisering gebeurt is in veel groene sectoren vergelijkbaar”, legt Bart van de Beek uit. “Overal zie je in toenemende mate dat processen ondersteund worden door technologie. Het gaat dan feitelijk steeds om waarnemen, nadenken en handelen. Waarneming (of sensing) levert data op, bijvoorbeeld over opbrengstcondities, en daarop kun je ingrijpen. In artificial intelligence (leggen verbanden en hanteren modellen) speelt het denkproces zich af. Robotica ten slotte gaat over geautomatiseerd bewerkingen uitvoeren. Het versnellingsprogramma Digitalisering en Technologie beoogt dat mensen zich open stellen voor hoe dit in hun sector kan werken en gaat werken.”

Bart van de Beek

"Er wordt nu veel meer balans in de boomgaard gezocht"

Datagestuurde fruitteelt

De Fruit Tech Campus in Geldermalsen bestaat sinds 2019, vertelt directeur Harrij Schmeitz. De sector sloeg alarm toen ze constateerde dat er in het mbo maar één plek is voor specifiek fruitteeltonderwijs (Yuverta in Geldermalsen) en dat er slechts twee studenten fruitteelt waren.

Schmeitz’ collega bij de Fruit Tech Campus, Mireille Gijsberts, onderzocht met Yuverta en de Fruitmasters de actuele situatie in de sector. Ze zagen de technologische ontwikkeling, met datagestuurde fruitteelt en precision growing. Schmeitz: “Als je een tijd geleden een opleiding hebt afgesloten, dan is je kennis nu niet meer up-to-date. Er wordt nu veel meer balans in de boomgaard gezocht, want allemaal appels van verschillende grootte is bijvoorbeeld niet handig. Je wilt een bepaalde sortering, een bepaalde kwaliteit en een bepaalde bewaringsduur. De fruitteelt is geëvolueerd.”

De Fruit Tech Campus voorziet in de behoefte aan mensen met zowel kennis van de teelt als van technologie. Maar, zeggen Schmeitz en Van de Beek: “Het is geen school. De Fruit Tech Campus werkt nauw samen met bedrijfsleven en regulier onderwijs aan educatie. We zijn in de opzet van cursussen wendbaar en richten ons ook op werkenden en zij-instromers.”

"Echte teeltvakken heb je in het regulier onderwijs nauwelijks meer"

Een voorbeeld is de cursus druppelbevloeiing die in samenwerking met Aeres Tech werd opgezet. De deelnemers waren gemiddeld 35 jaar. Dergelijke cursussen duren een paar dagen, vijf middagen, een avond, zegt Schmeitz, afhankelijk van het onderwerp. “We zijn ook betrokken bij de inhoud van de bbl-opleiding van Yuverta en bij de minor Fruit & Tech voor het hbo, opgezet in samenwerking met Aeres Hogeschool.”
Die minor, waarvan de eerste groep tien deelnemers telde, voert de studenten weer terug naar de teelt, denkt Schmeitz. Hij juicht dat toe, want, zegt hij, “echte teeltvakken heb je in regulier onderwijs nauwelijks meer.”

Kiwi’s en noten

De toekomst van de sector? “Verdere digitalisering en robotisering”, verwacht Schmeitz. “We kijken ook naar andere teelten dan we nu hebben, zoals druiven en kiwi’s. Vanwege de veranderende klimatologische omstandigheden schuiven die op naar het noorden. En we kijken naar de notenteelt. Als het om mensen gaat, richten we ons ook op de arbeidsmigranten die in de sector werken, bijvoorbeeld met een cursus ‘Nederlandse taal in fruit’, in samenwerking met het roc.”

Volgens Van de Beek is er in de toekomst door de teler meer oog voor maatschappelijke vraagstukken, zoals reductie van water, energie en meststoffen. Daar wordt ook in het versnellingsprogramma Digitalisering en Technologie van Groenpact aan gewerkt: mensen die nadenken over de nodige transities en toepassing van technologische kennis. “Het versnellingsprogramma beoogt dat mensen zich open stellen voor hoe dit in hun sector kan werken.”

"Door adoptie van technologie wordt de sector toekomstbestendiger"