Vol inspiratie de toekomst in

Tekst: Kirsten van Valkenburg
Foto's: Gideon Kessels

“We staan voor een toekomst die vraagt om nieuwe, ondernemende vaardigheden. Daar hebben we nieuwsgierige, creatieve mensen voor nodig die zich blijven ontwikkelen. Dat vraagt om een andere rol van het onderwijs, van ondernemers en van bedrijven.” Dagvoorzitter Laura Roebroeck van Groenpact schetst bij de opening het speelveld. Wat vraagt het van docent, van ondernemers, van werkenden om die toekomst in te gaan? 

Bekijk de aftermovie:

Kijk in de toekomst

De eerste keynotespeaker Jeanneke Scholtens van Buro Zorro is toekomstonderzoeker. Zij gelooft in een fantastische toekomst, maar “voorafgaand aan een transitie zit vaak weerstand.” Ze belooft de zaal dat iedereen na haar keynote uitkijkt naar de toekomst. 

Jeanneke neemt de aanwezigen mee op een reis langs trendwatchen, lange termijn denken en tijdreizen. Ze benadrukt ruimdenkendheid: laat je oordeel los en vraag je niet af wat de waarheid is, maar wat van waarde is. “Ga niet alleen denken over die toekomst, maar ook aan de slag om de toekomst te ontwerpen, oftewel toekomstdoen,” doet Jeanneke een oproep. “En onthoud, er is niet één toekomst. Er zijn meerdere toekomsten.”

In de woorden van Jeanneke: de groene sector heeft goud in handen! Haar woorden resoneren met een gevoel van urgentie en optimisme, een herinnering dat wij allemaal makers zijn van de toekomst.

En voor iedereen die geïnspireerd is door Jeanneke's visie en deel wil uitmaken van deze opwindende reis: bekijk haar presentatie hier:

Stelling nemen

Daarna is het aan de deelnemers om in beweging te komen. Iedereen neemt letterlijk stelling, ben je het eens of oneens met een standpunt. Het addertje? Iedereen krijgt de opdracht om vanuit een bepaalde rol de keuze te maken. Er zijn vier rollen, die van student, groene ondernemer, ondernemende werkende en de rightholder, een houder van rechten die niet een persoon is, zoals de natuur. Dagvoorzitter Laura benadrukt: “Laten we met ruimdenkendheid naar elkaar luisteren waarom iemand het eens of oneens is met de stelling.” Als uitsmijter van dit onderdeel luidt de laatste stelling: iedereen heeft gelijk. Dat levert her en der een glimlach op, vertwijfeld heen en weer lopen en veel deelnemers tussen eens en oneens.

Eerst chaos, dan focus

In de anderhalve dag voorafgaand aan de conferentie hebben acht teams hard gewerkt in een hackathon. De hackathondeelnemers zijn aan de slag gegaan met groene challenges via de methode van design thinking. Of zoals een hackathondeelnemer het verwoordt: “Het mag eerst chaos worden, daarna komt de focus.”

HACKATHON Voorbereid de Toekomst in

Anderhalve dag stevig samenwerken, opdenken en creëren: De Groenpact hackathon van 25 en 26 maart nodigde de deelnemers uit om diep te duiken in de uitdagingen en kansen van de blauw-groene arbeidsmarkt van de toekomst. De ontwerpgerichte bijeenkomst bood een unieke kans voor innovatieve denkers, doeners en makers om samen te komen, ideeën uit te wisselen en concrete oplossingen te ontwikkelen voor enkele van de meest prangende vraagstukken van onze maatschappij: Hoe zorgen we voor voldoende, goed geschoolde vakmens en professionals in de groen-blauwe sector?

De hackathon richtte zich op een breed scala aan thema's, waaronder ondernemerschap, leren & ontwikkelen, duurzame glastuinbouw enveehouderij, en de integratie van technologie en innovatie binnen de groene sector. De groepen deelnemers, bestaande uit docenten, studenten en experts uit het bedrijfsleven en de overheid, werden aangemoedigd om interdisciplinair samen te werken, door toepassing van  een design thinking methodiek.. Deze aanpak stimuleerde creativiteit en een iteratief proces van probleemdefinitie, ideevorming en conceptontwikkeling.

Bekijk hier een sfeerimpressie:

De teams van de hackathon pitchen hun idee voor de toekomst. Eerst met een één-minuut-presentatie, daarna in de pauze met posterpresentaties. Bij alle posters ontstaan levendige praatgroepjes. Het is vragen, luisteren, uitwisselen, meedenken, toevoegen. En daarna moeten alle bezoekers beslissen, welk team krijgt mijn stem?

Uiteindelijk gaat de groep ‘Vaardig venture’ er met de publieksprijs vandoor. Deze groep heeft een trainingsprogramma opgesteld voor docenten dat leidt tot toekomstgericht onderwijs dat aansluit bij de maatschappij, bedrijven en ondernemers. Waarom? Het is nodig in deze veranderende wereld dat studenten herkenning, erkenning en waardering krijgen voor hun ondernemende activiteiten. En het is ontzettend waardevol om te investeren in docenten, aldus het winnende team.

Laat je niet gek maken

Hoe houd je je staande in tijden van verandering, dat is de centrale vraag in de tweede keynote. Audrey Rost-Emst van STC neemt ons mee in de wereld van weerbaarheid. Het goede nieuws is dat dit is aan te leren, aldus Audrey. Het gaat daarbij onder andere om verwachtingsmanagement, leren uit het verleden, focussen op wat je kunt beïnvloeden, training en educatie, zelfzorg en steun zoeken. Dit geldt zowel voor het individu als voor collega’s op de werkvloer. “Daar moet een psychologische en sociale veiligheid zijn.” Audrey doet een oproep: “Zorg voor een werkcultuur waarin je fouten mag maken en waar je kunt leren met en van elkaar.”

Audrey's presentatie bood praktische strategieën voor het opbouwen van veerkracht en het bevorderen van een cultuur van samenwerking en openheid. Ze gaf inzicht in hoe we mensen effectief kunnen betrekken bij transitieprocessen, vooral binnen de dynamische groene sector, waar aanpassingsvermogen en creativiteit sleutels zijn tot succes. Bekijk hier haar kennisclip:

Minister Nova ontmoeten

De bezoekers gaan op expeditie naar de toekomst en ontmoeten minister Nova van het ministerie van Transformatie uit het jaar 2040. Via een holobox beantwoordt de minister vragen uit het publiek. De minister vertelt bijvoorbeeld dat jongeren een cruciale rol hebben gespeeld in de transformatie die zich voor 2040 heeft afgespeeld. Zij zijn betrokken en hebben een helder bewustzijn over hun toekomst, wat heeft geleid tot een meer duurzame en meer rechtvaardige samenleving. Nadat de minister is vertrokken, praten de aanwezigen na over dit bezoek uit de toekomst. De eerste reacties lopen uiteen van “eng” tot “hoopvol”. Drie experts leggen uit hoe zij deze toepassing van de holobox hebben ingericht en getraind, met als doel om in de toekomst te kijken en een dialoog aan te gaan. Na een korte vragenronde door het publiek blijkt dat de ethiek van datagebruik een gezamenlijke zorg is bij ontwikkelingen als deze.

Inspiratie mee naar huis

De bezoekers van de conferentie gaan bomvol inspiratie weer naar huis. Jan-Anne van Ginkel, accountmanager Leve Lang Ontwikkelen bij Aeres Hogeschool Wageningen benoemt wat hij heeft opgehaald: “Ruim denken en ontwikkel een scenario waar we naar toe willen.” Mirjam Sonneveld van Yuverta is projectleider rondom inzet van onderwijsassistenten en docenten, zij neemt de verschillende manieren van toekomstdenken mee naar huis. “Hiermee wil ik anderen inspireren om de drempel naar de toekomst over te stappen.”